۱۳۸۹ خرداد ۲۱, جمعه

بناي تاريخي قلعه مشک آباد اراک

وبلاگ «افق نو»: بناي تاريخي"قلعه مشک آباد"در فاصله 40کيلومتري شرق اراک قرار گرفته است.این قلعه مربع شکل است و تقریبا هر چهار ضلع آن با هم برابر است دارای 7 برج دو طبقه است ( 4 برج در گوشه ها ، 2 برج در طرفین تنها در ورودی و یک برج هم دروسط ضلع مقابل روستای شهسواران ).درب این قلعه تا 18 سال پیش چوبی بود ولی امروز درب بزرگ آهنی بجای آن نصب شده است.

ساخت وساز ها  همه در امتداد دیوار های قلعه صورت گرفته است .در میانه هر ضلع عمارتی دو طبقه وجود داشته که اهالی هر کدام را بالا خانه می نامیدند .

در میانه هر ضلع عمارتی دو طبقه وجود داشته که اهالی هر کدام را بالا خانه می نامیدند . دیوار پشت بام بالا خانه ها وهمچنین برجه ها دارای سوراخ هایی است که برای تیراندازی و دفاع ایجاد شده است.

سابقه ساخت آن طبق روایت اهالی قدیمی به چهارصد سال قبل باز می گردد. به فاصله 300 متری این قلعه و تا 15سال قبل خرابه های قلعه اصلی مشک آباد همچنان استوارو پا برجا بود ولی در همان تاریخ کشاورزان مشک آباد تمامی خرابه ها را مسطح کردند وبه زمین کشاورزی تبدیل نمودند.افراد مسن که در قلعه فعلی ساکن بوده اند ، می گویند قلعه اصلی تا 450  سال قبل محل سکونت ایمان خان وافرادش بوده و زورگیری می کرده است. حاکمی از این منطقه عبور می کرده وایمان خان راه را بر او می بندد وباج خواهی می کند. حاکم هم دستور می دهد پس از تخلیه قلعه که به پناهگاه ایمان خان تبدیل شده بود ، آنرا به توپ ببندند.

قلعه فعلی بعد از این واقعه توسط علی خان نامی ساخته می شود . حدود 200سال پیش به در خواست یاورخان وارث قلعه ، دو برادر به نام قاسم خان و سلیمان خان به همراه طایفه خود در آن ساکن می شوند.

حمام این امارت تاریخی تا 60 سال پیش فعال بوده و به علت سیل شدید همراه با قنات عظیم آن تخریب می شود(آثار برجا مانده از ستونهای حمام ومسیر قنات حکایت از عظمت کار نیکان این منطقه دارد).

کنار برج سمت لته درچاه عریض وجود دارد که از آن در آبیاری کشت و زراعت داخل  قلعه استفاده  می شده است واکنون هم علی رغم اینکه سالها بدون استفاده مانده و دیوارهای آن تخریب شده است در فصول بهار جریان آب تا حدود 2 متری سطح زمین بالا می آید.

تنها بنایی که در مرکز واقع شده مسجد امام رضا (ع) است که با همت اهالی سابق قلعه و مرحوم بهروز منصورخانی همچنان محکم و استوار باقی مانده است.

هر سال شب تاسوعا مجلس عزاداری با حضور ساکنان قبلی برگزار می شود و دسته عزاداری روستای خیرآباد در مسیر حرکت به سمت شاهزاده محمد بن موسی بن جعفر(ع) (روستای شهسواران )در این محل توقف می کنند وبه عزاداری می پردازد.روز تاسوعا هم نخل خیرآباد از جلو قلعه توقف  می کند  و مردم ضمن ذبح قربانی مجلس عزادرای سیدالشهداء (ع) را برپا می کنند.

مدرسه ابتدای آن در سال 1361 به همت مردم ساخته شد ولی به علت اعزام نشدن معلم برای بچه ها تنها یک سال فعال بود و برای هیشه تعطیل شد.

امروز نگهبان مرغداری تنها ساکن این قلعه محسوب می شود.

خبرگزاری جمهوری اسلامی گزارش داده است که :بجز بناي مسجد، ميزان تخريب در ساير بخشهاي اين قلعه به حدي است که به گفته کارشناسان ميراث فرهنگي استان مرکزي که تقريبا بازسازي آن مشکل است، با اين حال برخي نيز بر اين نظرند که اين بنا با ويژه گيهاي خاص محيط پيرامون ، و سعت زياد و موقعيت جغرافياي مي تواند براي ايجاد يک منطقه بزرگ گردشگري مورد مطالعه قرار گيرد

۱ نظر:

ناشناس گفت...

ZEMNE TASHAKOR AZ TAHAYE KONANDEH IN MATLAB BE ETTALAEE MIRESANAD KE NAME HAKEMI KE PAS AZ RAHZANI IMAN KHAN BE GHALEE HAMLE KARD NASSEREDIN SHAH BOODEH KE AZEM KARBALA BOODEH AST.
JAVAD ANSARI