همه اینها تنها بخشی از مشکلاتی است که امروز سیمایی آشفته و نامطلوب از هسته مرکزی شهر اراک را در ذهن هر شهروند این شهر به تصویر می کشد.شهری كه معضلات نخ نمای بافت مرکزی اش سالهاست به بحث تکراری جلسات مسئولان تبدیل شده و شاید دیگر شنیدن واژه زیبای ساماندهی از زبان هر مدیر و مسئولی که روزگاری عنوان مدیریت کلان شهری را به یدک می کشید برای مردم اين شهر تازگی نداشته باشد.اما درشرایطی که ظاهرا رسیدگی به مشکلات هسته مرکزی شهر نیز سرانجامی همچون سایرطرح ها و پروژه های عمرانی بلاتکلیف امروز شهر اراک که از آن به عنوان میراث گذشتگان یاد می شود، داشته و دارد و به دنبال تصمیمات و اقدامات سلیقه ای متولیان امر در هر دوره مدیریت شهری شاهد افزایش هرساله این مشکلات در منطقه ای که از آن به عنوان نماد هویت و فرهنگ شهری نیز یاد می شود هستیم با روی کارآمدن شورای دوره سوم، شعار تمرکز زدایی و ساماندهی بافت مرکزی شهر اراک دراولویت طرح ها و برنامه های منتخبین مردم عنوان شد وآغاز مطالعات اجرای طرح جامع میدان شهدا از اوایل سال 87 را وعده دادند.
طرحی که صحبت های مدیران شهری در خصوص محتوای اوراق و پرونده چند صد صحفه ای آن که البته هیچ گاه از هزینه ها ی صرف شده برای تهیه این طرح نیز سخنی به میان نیامد در حالی از انجام اقدامات زیربنایی برای ایجاد تحول اساسی در هسته مرکزی شهر اراک و ساماندهی همه مشکلات موجود حکایت دارد و به تعبیر برخی از اعضای شورا به منزله جراحی بافت مرکزی می باشد که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان شهری نگاه و تفکر آرمانی وبی توجهی به واقعیت های موجود برای اجرا ی آن را باید از اصلی ترین نقاط ضعف طرح جامع میدان شهدا دانست.
از سوي ديگر برخي از كارشناسان معتقدند در طرح تهيه شده راهكار اساسي براي رفع معضلات اصلي شهر اراك انديشيده نشده و اجراي اين طرح به شكل فعلي نمي تواند راهگشاي بسياري از مشكلات موجود باشد.
در این میان با گذشت سه سال از وعده اجرای طرح جامع میدان شهدا ،این روزها این موضوع به بحث داغ مسئولان در جلسات کمیسیون ماده 5 تبدیل شده تا شاید با نشاندن مهر تایید نهایی بر طرحی که از آن به عنوان سند افتخار شورای دوره سوم یاد می شود مردم این شهر پس از سالها ،عملی شدن شعار ساماندهی بافت مرکزی آن را شاهد باشند!!اما آیا با توجه به سوابق گذشته متولیان امور شهر در انجام طرح ها و اقدامات عمرانی بایگانی شده امروز،می توان نسبت به اجرایی شدن تحول اساسی در هسته مرکزی شهر اراک حداقل در 2 سال باقیمانده از شورای دوره سوم خوشبین بود؟!
« در طرح جامع و تفصیلی شهر اراک نیز بسیاری ازبرنامه هاي طرح جامع میدان شهدا پیش بینی شده بود ! »
غلامرضا نوری،کارشناس مسائل شهری با اشاره به اینکه ساما ندهی بافت مرکزی شهر اراک پیش از این در طرح جامع و تفصیلی مصوب سال 67 و همچنین طرح بافت قدیم اراک که هر دو در سال 83 برای اجرا ابلاغ شدند نیز مطرح شده بود می گوید:بنابراین بحث اجرای طرح جامع میدان شهدا را نمی توان به عنوان یک موضوع جدید در سابقه تاریخی این شهردانست چرا که بر اساس طرح جامع و تفصیلی قرار بود کلیه کاربری های تجاری و خدماتی حد فاصل خیابان جدید الاحداث تا بازارچه سهام سلطان ،تملک و تخریب شده و با افزایش وسعت میدان اصلی شهر، نمایی شبیه به میدان نقش جهان اصفهان ایجاد شود و همه کاربری های واقع در این محدوده درچند مجتمع تجاری درجنب سینما فرهنگ ساماندهی شوند که همه این موارد امروز اصلی ترین بخش اجرای طرح جامع میدان شهدا را نیز شامل میشوند.
وی گفت : در همان زمان علیرغم پیش بینی این طرح،با صدور مجوز احداث پاساژفردوسی عملا اجرای موارد پیش بینی شده درطرح جامع و تفصیلی شهری نیز هوا شد .
«حداقل انتظار، وجود تفکر و نگاه کارشناسی جدید در تهیه و اجرای طرح جامع میدان شهداست»
نوری ادامه می دهد: با توجه به همه این بحث ها و عملی نشدن طرح های گذشته ، در شرایط فعلی این انتظار وجود دارد که طرحی با عنوان « طرح جامع میدان شهدا» که در حال حاضرمراحل تصویب نهایی را طی می کند حداقل مشکلات و نقاط ضعف طرح های قبلی را حل کرده و تفکر،توان کارشناسی و نگرشی جدید در انجام مطالعات و تهیه یا اجرای آن وجود داشته باشد و به نوعی بتوان آن را قوام بخش طرح های گذشته عنوان کرد.
او معتقد است در صورت عدم تحقق این انتظارات در طرح جامع میدان شهدا باید به دنبال پاسخی برای این سوالات بود که اگرواقعا ساماندهی و رفع مشکلات هسته مرکزی شهر اهمیت داشته است چرا در زمان تصویب و اجرای دو طرح قبلی مورد توجه قرار نگرفته است که اکنون اجرای طرح جامع میدان شهدا را راهکار اصلی می دانیم؟!واگر در طرح های گذشته به همه این موارد توجه شده بود ، چرا اجرا نشده اند؟!
«مشکل اساسی سوء مدیریت و ضعف اجرایی است ،نه نبود طرح یا منابع مالی»
نوری بر این نکته که مشکل ریشه ای و اساسی درهمه بخش های کشور را باید ضعف اجرایی و سوء مدیریت دانست نه نبود طرح و برنامه یا کمبود منابع مالی.،تاکید کرده و می گوید:اگرچه شاید تعداد مشاوران و کارشناسان متعهد و متخصص برای تهیه طرح های قوی و کارشناسی شده رامی توان انگشت شمار دانست اما بالاخره اجرا شدن طرح های ضعیف از نبود طرح یا هرگزاجرا نشدن آن بهتر است !
«مشاورین طرح ها تابع نظرات کارفرما هستند تا ضابطه،نیازسنجی و منافع عمومی»
وی تصریح می کند:یکی از اشکالات اساسی در تهیه طرح ها ی شهری که متاسفانه اغلب نیز اجرایی نمی شوند توجه به تامین نظرات کارفرمای طرح است تا ضابطه ،نیازسنجی و منافع عمومی!،ضمن اینکه معمولا بین اعتبار،طراحی و اجرا نیز فاصله و ناهماهنگی بسیاری وجود دارد.
این کارشناس شهری ادامه می دهد :در انجام مطالعات و طراحی یک پروژه شهری ،علاوه بر اینکه منابع مالی،امکانات و راهکارهای درآمدی برای تسریع در اجرا را باید از قبل پیش بینی نموده و مورد توجه قرارداد مدیریت اجرا هم قطعا باید مد نظر قرار گیرد نه اینکه مشاور یا طراح با این استدلال که چگونگی اجرا یا مدیریت آن ارتباطی به ما ندارد صرفا به فکر تهیه و ارائه طرح باشد.
«اجرای طرح جامع میدان شهدا نیازمند توان،مدیریت،قانون مداری و توجه به منافع عمومی است نه منافع مادی و شخصی!»
نوری معتقد است اجرای این طرح ،صرف نظراز وجود برخی اشکالات و موارد جزئی نیاز اساسی برای ساماندهی حداقل بخشی از مشکلات هسته مرکزی شهراراک است که اجرا شدن آن قطعا نیازمند توان ،پشتکار ،جدیت،قانون مداری ،در نظر گرفتن منافع عمومی و مدیریت صحیح می باشد و بدون استفاده ازمشارکت مردم و بخش خصوصی به سرنوشت سایر پروژه ها دچار شده و اثرات مثبت اجرای آن از بین می رود.
«رئیس کمیسیون خدمات شهری شورا:80 تا 90 درصد برنامه های پیش بینی شده در طرح جامع میدان شهدا قابل اجرا نیست»
رئیس کمیسیون خدمات شهری شورای شهر اراک با بیان اینکه زمانی که مطالعات مربوط به اجرای طرح جامع میدان شهدا در دستور کار شورا قرار گرفت بنده با اجرای چنین طرحی موافق نبودم اما به دلیل اصرار و فشار برخی اعضا ،این موضوع مورد توجه شهردار سابق قرار گرفت می افزاید:در حال حاضر نیز شورا و شهرداری در مقابل یک عمل انجام شده قرار گرفته اند در حالی که حتی در صورت اجرایی شدن این طرح ،تحول شگرفی برای رفع مشکلات فعلی مرکز شهر رخ نخواهد داد و راهکارهای ارائه شده نمی تواند مشکلات موجود را ساماندهی یا رفع کند.
فریبا آباقری بر این نکته که با توجه به مشکلات و موانع موجود در مسیر اجرای طرحی با این ابعاد و گستردگی باید گفت شاید 80 تا 90 درصد از موارد پیش بینی شده قابل اجرا نیست تاکید کرده و می گوید :با توجه به عدم تغییر عرض معابر اطراف میدان شهدا در این طرح،در واقع هیچ راهکاری برای حل اصلی ترین معضل بافت مرکزی یعنی ترافیک اتخاذ نشده است ضمن اینکه گسترش ابعاد میدان شهدا یا احداث میدان جدید در مقابل بازار اراک نیز با توجه به گنجایش محدود خیابان های اطراف مشکل ساز تر خواهد شد و احداث 2000 متر پارکینگ در فضای زیرین این میدان و احداث زیرگذر هم باه دلیل عبور تاسیسات اصلی شهری با موانع متعددی روبه روست.
«احداث مجتمع هاي تجاري در حاشيه شهر بهترين راهكار براي خارج شدن از وضعيت تك هسته اي است»
آباقری معتقد است با توجه به مشکلاتی که در خصوص تملک و محدودیت بودجه در شهرداری وجود داشته و دارد و با در نظرگرفتن وضعیت سایر پروژه های بلاتکلیف مانند 55 متری که به لحاظ ابعاد و گستردگی با مشکلات بسیار کمتری نیزدر اجرا نسبت به این طرح روبه رواست باید گفت اجرای طرح جامع ميدان شهدا بسیار طاقت فرسا و در عمل با مشکلات متعددی روبه رو خواهد بود که اجرای آن حداقل در زمان باقیمانده از عمر شورای سوم غیر ممکن به نظر می رسد.
این عضو شورای شهر اراک احداث مجتمع های تجاری و خدماتی در حاشیه شهر را از مهمترین راهکارها برای خارج شدن از وضعیت تک هسته ای می داند و می گوید:متاسفانه به دلیل مشکلات متعددی که برای جذب و مشارکت سرمایه گذاران در شهر اراک وجود دارد این طرح که یکی از برنامه های اصلی شورا نیز بود تا کنون عملیاتی نشده است اما قطعا ایجاد این مراکز، نقش مهمی در کاهش بار ترافیکی و مشکلات حاصل از نبود پارکینگ در هسته مرکزی شهر دارد.
وی ادامه می دهد:جراحی و تغییر کلی بافت مرکزی شهر پروسه ای زمان بر است که با توجه به جزئیات طرح تهیه شده تاثیرچندانی دررفع مشکلات موجود نیز ندارد اما قطعا در برخی ازنقاط میدان شهدا نیاز شدیدی به گشایش های مقطعی معابر، ساماندهی مراکز تجاری و خدماتی و یا احداث پارک سوار و پارکینگ وجود دارد که باید مورد توجه شهرداری قرار گیرد
«رئیس کمیسیون حقوقی شورا:این طرح با برنامه ریزی و مدیریت صحیح ، قطعا قابل اجرا می باشد»
اما عضو دیگر شورای شهر اراک بر خلاف اظهارات آباقری ،اجراي طرح جامع میدان شهدا را اقدام موثری جهت روان سازي ترافيك ،ايجاد نما و مبلمان شهري و هويت دادن به بافت مركزي شهرمی داند و می گوید: برای تهیه این طرح مطالعاتی بیش از یک سال و نیم زمان صرف شده و قطعا با برنامه ریزی و مدیریت صحیح و هماهنگی مسئولان قابل اجرا خواهد بود که با توجه به گستردگی آن قطعا درچندین فاز باید اجرا شود.
قائم مقامی در پاسخ به این سوال که آیا برآوردی از میزان اعتبارات مورد نیاز و زمان پیش بینی شده برای اجرای این طرح صورت گرفته است می گوید:اجرای این طرح به اختصاص بودجه کلان توسط شهرداری نیازی ندارد و با تهاتر و دادن امتیاز به مالکین واحدهای تجاری و خدماتی اطراف میدان شهدا و مشاکت سرمایه گذاران می تواند اجرا شود که قطعا هنر و تدبیر مدیریت شهری نقش مهمی در این خصوص دارد.
«10 سال،زمان پیش بینی شده برای اجرای طرح جامع مطالعاتی 400 میلیون تومانی میدان شهدا!!!»
وی زمان پیش بینی شده برای اجرای این طرح را 10 سال عنوان کرده و می افزاید:اجرای طرح جامع میدان شهدا یک اقدام زیربنایی و اساسی برای رفع همه مشکلات هسته مرکزی شهر اراک است واجرای هر طرح و برنامه دیگری تنها به عنوان یک مسکن موقت خواهد بود .
«مسیر عبور زیرگذر حدفاصل خیابان محسنی تا میدان شورا،تنها اشکال وارد به طرح از طرف کمیسیون ماده 5 است»
وی با اشاره به اینکه جزئیات این طرح در کمیسیون ماده 5 در حال بررسی است و در حال حاضر تنها اشکال وارد به آن مسیر عبور زیرگذر حد فاصل خیابان محسنی تا حصار به دلیل عبور تاسیسات اصلی شهری است تصریح می کند :حتی در صورت اجرا نشدن این طرح در شورای دوره سوم ،همین که بافت مرکزی شهر اراک دارای طرحی جامع بوده و تکلیف مالکان این محدوده بر اساس ضوابط خاص مشخص شده اقدام مثبتی به شمار می رود.
قائم مقامی میزان اعتبار هزینه شده برای تهیه این طرح را حدود 4 میلیارد ریال عنوان می کند.
«معاون عمرانی استاندار:95 درصد طرح جامع ميدان شهدا قابل اجراست»
معاون عمراني استاندار نيز در گفتگو با خبرنگار ما با اشاره به اينكه بدون افزايش كاربري هاي تجاري در طرح جامع ميدان شهدا جاذبه اي براي مشاركت بخش خصوصي وجود ندارد مي افزايد :با توجه به فضاهاي پيش بيني شده براي احداث پاركينگ ،مشكلي دربحث ترافيك ايجاد نخواهد شد.
بازوند مي گويد:كليات اين طرح دركميسيون ماده 5 به تصويب رسيده و جزئيات آن نيز در حال بررسي است كه به جز بحث مسير عبور زيرگذر خيابان امام و برخورد با تاسيسات فاضلاب شهري در ساير موارد مشكل و ايراد خاصي مطرح نشده است و احتمالا در هفته جاري اين طرح به تصويب نهايي خواهد رسيد.
وي معتقد است در طرح جامع ميدان شهدا برنامه ها و طرح هاي خوبي براي اجرا پيش بيني شده كه رفع مشكلات فعلي هسسته مركزي در تهيه آن مورد توجه قرار گرفته است و قطعا در كنار احداث مجتمع تجاري ميدان شهدا ،اجراي اين طرح نيز بايد مورد توجه شهرداري قرار گيرد
به گفته بازوند 95 درصد طرح جامع ميدان شهدا قابل اجراست و در بحث تامين منابع مالي نيز قرار نيست براي اجراي اين طرح به جز رديف بودجه اي شهرداري اعتبار ديگري اختصاص داده شود و اين طرح با مشاركت مردم و سرمايه گذاران اجرا خواهد شد.
«شهردار اراك: تا زمان تصويب نشدن نهايي طرح ،اظهار نظري در اين مورد نمي كنم»
ميري شهردار اراك نيز در اين خصوص مي گويد:با توجه به اينكه طرح جامع ميدان شهدا هنوز به تصويب نهايي نرسيده ،فعلا درمورد جزيئات طرح و اينكه چه ميزان در كاهش مشكلات هسته مركزي شهر اراك اثرگذار است اظهار نظر نمي كنم چرا كه ممكن است اين طرح در زمان تصويب با تغييراتي مواجه شود.
وي مي افزايد:قرار نيست براي اجراي طرح همه اعتبارمورد نياز توسط شهرداري تامين شود و با فازبندي طرح از مشاركت مردم و بخش خصوصي در اجرا استفاده خواهد شد.
***
ازاظهارات مسئولان مربوطه اينگونه استنباط مي شود كه ظاهرا هنوز اجراي طرح جامع ميدان شهدا مورد بحث و كش و قوس ميان مديران شهري قرار دارد و بايد منتظر ماند و ديد با عملياتي شدن پروژه احداث مجتمع تجاري ميدان شهدا ،اجراي ساير بخش هاي اين طرح را نيز شاهد خواهيم بود يا بازهم با روي كارآمدن شورا و شهرداري ديگر نسخه اي تازه براي ساماندهي بافت مركزي اراك پيچيده خواهد شد؟!
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر