عليرغم ادعای مسئولان؛ميزان نيترات آب اراك بالاتر از استاندارد است

هفته نامه «عطر یاس» - گروه انرژي، مريم عرفانيان: آلودگي آب همواره به عنوان يكي از مهمترين مسائل زندگي بشر مطرح مي باشد، مسئله اي كه گاه رنگ و بوي سياسي مي گيرد و گاه در قالب مسائل بهداشتي باقي مي ماند. در حال حاضر وجود نيترات را مي توان به عنوان يكي از مهمترين آلاينده هاي آب دانست كه مردم اراك به اذعان مسئولان وقت، سالها با آن دست و پنجه نرم كرده اند.

مسئله اي كه هيچ مقام مسئولي هنوز در مورد آن اطلاعات خاصي در اختيار مردم قرار نداده و هيچ آماري در مورد بيماري هاي ناشي از اين مسئله به جامعه ارائه نشده است. بسياري مي گويند آب هاي زيرزميني، آلايندگي نيترات دارند اما زماني كه با چاه هايي با نيترات كم در هم آميخته مي شوند، اين ميزان كاهش مي بايد.

از سوي ديگر به گفته كارشناسان چاه هايي را كه داراي نيترات مي باشند، مسدود كرده و آنها را به فضاي سبز اختصاص مي دهند، اين امر در حالي است كه اگر چاه مسدود شود و تغيير كاربري صورت نگيرد، به دليل عدم خروج آلودگي از اين چاه ها ظرفيت نيترات موجود در آن افزايش مي يابد ...

برخی مطالب شماره تازه عطر یاس

• جدال بر سر فرمانداری اراك ادامه دارد 
• ابهام در فعاليت كارخانه قند شازند 
• اولين تحصن آونگان در سال جاری 
• شعبانی فرد به وعده هايش عمل نكرده است 

... در هر صورت اخيرا شاهد موضع گيري هاي مثبتي در مورد وضعيت آب شرب اراك هستيم اين در حالي است كه بسياري از NGO هاي فعال زيست محيطي در سطح استان نيز ترجيح داده اند ديگر به مسئله آلودگي نيترات آب اراك ورود پيدا نكنند و در غياب اين تشكل هاي غيردولتي بايد ديد مسئولان امر چه اقداماتي انجام مي دهند.

ممكن است سيستم هاي تصفيه آب نيز آلودگي داشته باشند

يكي از كارشناسان مدعي است: برخي از افراد به دليل منافع خاصي كه در سطح جامعه دارند معتقد هستند كه به دليل استفاده مردم از غذاهاي كنسرو شده بايد ميزان نيترات آب نيز از حد استاندارد پايين تر باشد، چرا كه اينگونه مواد غذايي، خود داراي نيترات مي باشند.

وي مي گويد: تاكنون هيچ منبع و مركز علمي معتبر در دنيا در مورد تاثيرات منفي نيترات مقاله علمي ثبت نكرده است، اما تنها ايرادي كه گرفته شده اين است كه براي نوزادان زير 6 ماه اين آب با احتياط بيشتري مصرف شود و آن هم به دليل شرايط جسمي اين افراد مي باشد.

اين كارشناس اظهار مي دارد: از سال 72 تاكنون حدود 30 حلقه چاه به دليل بالا بودن نيترات از مدار بهره وري خارج شده است. وي مي گويد: مردم بايد بدانند كه سيستم ها و مراكز تصفيه آب نيز ممكن است آلودگي داشته باشند بنابراين با اطمينان كامل از آنها استفاده نكنند.

معاون بهداشتي دانشگاه علوم پزشكي و رئيس مركز بهداشت استان:مهمترين مشكل مصرف نيترات در درازمدت، بروز سرطان هاي گوارش به خصوص معده مي باشد

معاون بهداشتي دانشگاه علوم پزشكي و رئيس مركز بهداشت استان نيز اظهار داشت: مسئولان مربوطه در مركز بهداشت در فواصل زماني مشخص كه ماهي يك بار مي باشد، به طور تصادفي از سطح شهر نمونه گيري مي كنند. دكتر« بابك عشرتي» گفت: در نمونه گيري از 90 تا 110 منطقه در سطح شهر، حدود 10 منطقه داراي نيترات بالاتر از حد مجاز بوده كه ميزان آن نيز از 60 تا 65 ميلي گرم در ليتر تجاوز نمي كرد.

وي افزود: به عقيده من در صورت افتتاح طرح كمال صالح اين مشكلات برطرف خواهد شد. عشرتي افزود: مهمترين مشكل مصرف نيترات در دراز مدت، بروز سرطان هاي گوارش به خصوص معده مي باشد و در حال حاضر نيز شرايط فعلي نگران كننده نيست.

معاون بهداشتي دانشگاه علوم پزشكي استان اظهار داشت: نيترات مي تواند تركيبي از هموگلوبين در خون ايجاد كند و در كودكان و افراد دياليزي منجر به مرگ شود كه البته اين اتفاق در مورد ميزان نيترات هاي بالا وجود دارد و تاكنون گزارشي در اين رابطه به مركز ارائه نشده است.

وي افزود: در اراك مردم مي توانند با اطمينان زياد آب شرب مصرف كنند. عشرتي تصريح كرد: مردم بايد سعي كنند فاضلاب ها را به فاضلاب هاي عمومي شهر سريع تر وصل كنند كه كمك كننده خوبي جهت كاهش نيترات مي باشد.

رئيس مركز بهداشت استان در پاسخ به دليل وجود طعم و بوي بد آب هاي شرب گفت: در استانداردهاي موجود آب، عدم آلودگي ميكروبي و عدم مواد شيميايي مثل نيترات مهم است و بحث بيكربنات كه باعث سختي، رسوب گذاري و طعم آب مي شود، در استانداردهاي آب جايگاهي ندارد. بو و طعم بد نيز به ذائقه مردم باز مي گردد و اينكه سيستم چقدر مي تواند كيفيت را افزايش دهد.

وي افزود: از نظر استاندارد، آب اراك داراي استاندارد بالايي مي باشد اما با توجه به شرايط محيطي و فصلي، طعم و سختي آن متفاوت است.

دكتر عشرتي در مورد سيستم هاي تصفيه آب شرب موجود در بازار اظهار داشت: سيستم تصفيه هاي خانگي به روش هاي اُسموزي معكوس مي باشد كه تنها املاح آب را جدا مي كند، املاحي كه براي بدن ضروري است. وي در ادامه تصريح كرد: جدا شدن اين املاح از آب در كوتاه مدت باعث اختلالات گوارشي و در دراز مدت باعث خروج املاح ضروري از بدن به خصوص براي كودكان مي شود.

عشرتي گفت: همچنين با جدا شدن اين املاح، كلر نيز از آب گرفته مي شود كه سبب كاهش محافظت ميكروبي آب خواهد شد. وي افزود: همچنين ظرف ها و شيرآلاتي كه مردم جهت تصفيه آب استفاده مي كنند، خطر آلودگي بالايي دارند كه در نتيجه استفاده از سيستم هاي تصفيه، شهروندان نيز با مشكلاتي مواجه خواهند شد.

سرپرست گروه محيط زيست و كيفيت منابع آب شركت سهامي آب منطقه اي مركزي:

ميزان نيترات در آب هاي زيرزميني از حد مجاز فراتر رفته است

سرپرست گروه محيط زيست و كيفيت منابع آب شركت سهامي آب منطقه اي مركزي نيز در اين باره گفت: نيترات يكي از آنيون هايي است كه به طور طبيعي و با مقادير مختلف در آب هاي زيرزمين وجود دارد. منبع طبيعي نيترات، تثبيت نيتروژن هوا به وسيله برخي باكتري در خاك است. نيترات به راحتي در آّب حل شده و توانايي شسته شدن از قسمت هاي سطحي و حركت به سمت سفره هاي آب زيرزميني را دارد.

«رضا عظيمي» افزود: حداكثر مقدار مجاز نيترات در آب زيرزميني بنابر توصيه سازمان بهداشت جهاني (WHO) و استانداردهاي ملي ايران 50 ميلي گرم در ليتر است.

وي اظهار داشت: وجود مقدار بيش از حد نيترات در آب شرب براي جنين، مادران باردار و نوزادان بسيار خطرناك است و سبب بروز بيماري به نام متاهموگلوبين يا سندرم بچه آبي مي شود. در اين بيماري توانايي خون، در انتقال اكسيژن به قسمت هاي مختلف بدن كاهش مي يابد.

عظيمي تصريح كرد: آنچه امروزه منابع آب زيرزميني را در معرض خطر آلودگي به نيترات قرار داده است، ورود نيترات به منابع آب به خصوص منابع آب زيرزميني از منابع آلاينده و فعاليت هاي انساني است.

وي افزود: مصرف غيراصولي كودهاي شيميايي كشاورزي سبب مي شود كه مازاد اين كودها توسط آب آبياري و بارندگي شسته شده و به سفره هاي آب زيرزميني نفوذ كند. دفع فاضلاب هاي مراكز جمعيتي مثل شهرها و روستاها و چاه هاي جذبي سبب آلودگي آب هاي زيرزميني به نيترات مي گردد. فضولات دامي دامداري ها و شيرآبه توليدي از آنها نيز از ديگر آلاينده هاي منابع آب به نيترات است.

عظيمي اظهار داشت: شركت سهامي آب منطقه اي مركزي مطالعاتي بر روي آلودگي آب هاي زيرزميني در محدوده مطالعاتي اراك انجام داده است و نمونه برداري و آزمايشات لازم از منابع آب زيرزميني نيز صورت گرفته است.

وي افزود: مشخص شده است كه در قسمت هايي از سفره آب زيرزميني مقدار نيترات از حد استاندار فراتر رفته است.

رئيس كميسيون فني و عمراني شوراي اسلامي شهر اراك:

بعضي از مسئولان و مديران اين شهر، آب شرب مصرفي خود را از چشمه هاي اطراف اراك تامين مي كنند

رئيس كميسيون فني و عمراني شوراي اسلامي شهر اراك نيز در اين مورد گفت: بهبود آب شرب اراك از شوراي دور قبل، از دغدغه هاي اصلي بوده است. «رضا يوسفي تبار» اظهار داشت: متاسفانه بعضي از مسئولان و مديران اين شهر حتي آب مصرفي خود را از چشمه هاي اطراف اراك تامين مي كنند اما مردمي كه امكانات ندارند تا آب را از چشمه ها تامين كنند و يا از نظر مالي، توانايي خريد آب هاي تصفيه شده ندارند چه بايد كنند؟

وي در ادامه گفت: البته تاكنون اقدامات مثبتي در جهت بهبود كيفيت آب شرب شكل گرفته و چندين حلقه چاه در سمنگان و امان آباد حفاري شده كه آب را با نيترات پايين وارد مخازن شرب مي كنند.

هنوز ميزان نيترات موجود در آب شرب از استاندارد بالاتر است

يوسفي تبار تصريح كرد: ميانگين نيترات در حال حاضر به 70 رسيده در حالي كه در گذشته بالاي 170 بوده است. رئيس كميسيون فني و عمران شوراي اسلامي شهر اراك گفت: وجود نيترات باعث بروز سرطان هاي گوارشي مي شود. در حال حاضر با وجود تلاش مسئولان، هنوز ميزان نيترات از استاندارد بالاتر است كه اميدواريم با افتتاح سد كمال صالح، مردم بتوانند از آب شرب سالم استفاده نمايند.

وي در ادامه گفت: در شرايط فعلي نيز راهي به جز مدارا نيست تا بالاخره با افتتاح سد آب شرب مطلوب وارد خانه ها شده و يكي از بزرگترين مشكلات مردم اين شهر مرتفع شود.

يوسفي تبار گفت: مسئولان نبايد از انتقاد در اين موارد ناراحت شوند، چرا كه بنا نيست اغماض كرده و مشكلات مردم را بازگو نكنيم.

مديرعامل شركت آب و فاضلاب استان مركزي: در شهرستان اراك حدود 10 درصد از منابع موجود داراي نيترات بالا هستند

مديرعامل شركت آب و فاضلاب استان مركزي گفت: در شهرستان اراك حدود 10درصد از منابع موجود داراي نيترات بالا هستند از اين رو از اين منابع به صورت مستقيم استفاده نمي شود و آن را با مخازني كه نيترات پايين دارند مخلوط مي شود تا سطح نيترات در شبكه به حد استاندارد برسد.

خليلي افزود: در سال هاي اخير با توجه به پيشرفت طرح توسعه فاضلاب، از رشد نيترات جلوگيري شده است.

وي در ادامه اظهار داشت: منتظر هستيم تا در يكي دو ماه آينده با انتقال خط كمال صالح، خطوطي را نيز كه مشكوك به نيترات بالا هستند، از مدار خارج كنيم.

خليلي تصريح كرد: از سال 75 حدود 25 حلقه چاه از مدار خارج و بيشتر در استفاده براي فضاي سبز تغيير كاربري داده چرا كه وجود نيترات براي فضاي سبز بسيار مناسب است.

مديرعامل شركت آب و فاضلاب استان گفت: آب شرب اراك ممكن است داراي املاح باشد اما بايد دانست كه اين املاح هيچ ضرري براي سلامتي ندارد و جاي نگراني نيست.

وي افزود: با بهره برداري از سد كمال صالح، اراك يكي از بهترين آب هاي شرب و مناسب را در بين شهرهاي مناسب كشور خواهد داشت.

***

حال با توجه به گفته مسئولان مبني بر استاندارد بودن ميزان نيترات در آب شرب اراك، آيا مي توان اين را واقعيتي دانست كه شهروندان اراكي فقط حساسيت بيش از اندازه اي نسبت به آلودگي آب پيدا كرده اند و اراكي ها از آب شرب استاندارد بهره مندند!!!