۱۳۸۹ بهمن ۱۰, یکشنبه

شهرداری و جولان موش ها در اراک!


«عطر یاس»: مدت هاست مشاهده موش های چاق و چله ای که در هر ساعتی از شبانه روز در داخل جوی های پر از آب جست و خیز کرده و یا بین شمشادهای کنار جداول پرسه می زنند به صحنه ای عادی و البته تکراری در زندگی روزمره شهروندان تبدیل شده است.

قطعا این اظهارنظر که خانواده موش های شهر هر روز در حال ازدیاد نسل هستند به مذاق خیلی ها خوش نخواهد آمد. اما یک واقعیت انکار ناپذیر است که با وجود بکارگیری روش های متنوع و نوین در مبارزه با این جانور موذی تعداد آنها هر روز بیشتر و جثه شان بزرگتر و چاق و چله تر و حضورشان در شهر پررنگ تر می شود. ضعف مدیریت ، عدم تمرکز و تشخیص در شناخت این جانور، نبود فرهنگ رعایت نکات بهداشتی در شهر و فقدان سیستم عمرانی مطابق با استانداردهای زندگی هزاره سوم را می توان از جمله دلایل مشکل زا بودن مسئله موش ها در سطح شهر دانست. به طوری که می توان در عصر حاضر موش ها را یکی از رقبای اصلی انسان ها در کره خاکی دانست که به طور بالقوه می توانند باعث مرگ انسان ها شوند که مرگ بیش از ۳۰ میلیون اروپایی در قرن ۱۴ را می توان گواه این امر دانست.


برخی اخبار مرتبط با اراک
دانشمندان در مورد موش ها معتقدند از هر یک جفت موش در عرض سه سال، سه میلیون موش پدید می آ‌ید و در این چرخه تصور ما برای مبارزه با میلیون ها جفت موش، عمق فاجعه را بیشتر نشان خواهد داد. به ویژه آنکه بدانیم کافی است فقط سه ماه از مبارزه علیه موش ها دست بکشیم و یا ندانیم که چطور می توانیم جمعیت آنها را کنترل کنیم.

به گفته یکی از پژوهشگران، موش ها عامل ایجاد ۳۰ نوع بیماری در انسان ها هستند. بیماری هایی که اغلب برای انسان ها خطرات جانی به دنبال دارند. از سوی دیگر با وجود وحشت انسان ها از موش ها می توان گفت آدمیان، خود دلیل اصلی زاد و ولد این جانور موذی هستند. چرا که شهروندان با ریختن باقیمانده غذاها و آشغال های عمدتا شیمیایی باعث رشد غیرقابل باور موش ها و تردد آنها در خیابان های پررفت و آمد می شوند. چرا که موش ها موجودات بسیار باهوشی هستند که به دلیل برخورداری از حس بویایی قوی، اماکنی را که به لحاظ مواد غذایی غنی و مناسب برای رشد و زندگی آنهاست را به آسانی شناسایی می کنند و البته تعلل شهرداری در جمع آوری زباله ها و شیوه های سنتی جمع آوری زباله و… نیز از عوامل اصلی رشد موش ها در جوی ها، نهرها و خیابان ها هستند. «لطفی»، یکی از شهروندان اراکی در این باره می گوید: شب ها شاهد رژه رفتن موش ها در کوچه و جوی های آب هستیم. وی اظهار داشت: تاکنون هیچ مبارزه ای به صورت جدی برای از بین بردن موش ها در سطح شهر مشاهده نکرده ایم.

یکی دیگر از شهروندان نیز اظهار می دارد: نبود آسفالت در منطقه مسکونی ما باعث ازدحام موش ها شده است. این شهروند اراکی افزود: وجود این جانوران موذی در کنار آلودگی هوا، زباله های بیمارستانی، آلودگی آب های زیرزمینی و ورود آنها به چرخه زندگی مردم در واقع باعث نقض حقوق شهروندی است، حال چه کسی باید پاسخگوی مردم باشد؟

سعیدی، یکی دیگر از شهروندان می گوید: خانه ما کنار یک شیرینی فروشی است و شب ها موش های بسیار بزرگی از انبار شیرینی فروشی وارد خانه ما می شوند. وی در ادامه می افزاید: در مسیر خیابان های اصلی که شامل فروشگاه ها، رستوران ها، نانوایی ها و مواد غذایی هستند به علت اینکه درب مغازه هایشان همیشه باز است، به راحتی می توان شاهد تردد و رژه موش ها از خیابان به مغازه های آنها بود، آیا سلامتی مردم به خطر نمی افتد؟ مغازه داران که نمی توانند مدام جلوی درب بایستند و حواسشان به موش ها باشد.

گرامی نیز که ساکن شهرک رضوی می باشد، می گوید: هر روز در کنار شمشادها و سطل های زباله صدای جویدن غذا توسط موش ها به خوبی شنیده می شود، به قدری جثه این جانوران بزرگ است که باعث وحشت عابران می شود. وی در ادامه تصریح می کند: شهرداری از سال های گذشته کتابی کردن جداول را در دست دارد که به راستی این امر در خصوص عدم لانه گذاری موش ها بسیار موثر واقع شده است، با این وجود هنوز جاهای بسیاری هستند که جداولشان فاقد این اصلاح و تغییر است.
رجبی که حتی از به کار بردن نام این جانور نیز دچار وحشت شده بود، می گوید: چند روز پیش در ایستگاه اتوبوس ایستاده بودم که ناگهان احساس کردم چیزی از روی کفش هایم رد شده است، وقتی متوجه این موضوع شدم موشی را دیدم که از کنارم در حال عبور بود.

وی می گوید: به هنگام سرما و بارش باران، تردد موش ها بیشتر می شود چرا که جداول از آب پر می شوند و موش ها ناچارند در خیابان تردد کنند. چرا با وجود طعمه گذاری های بسیاراز سوی مسئولان نه تنها تعداد موش ها کم نشده بلکه روز به روز شاهد افزایش این جانوران موذی هستیم. رجبی اظهار می دارد: وجود رودخانه خشکه نیز یکی از عوامل موثر در افزایش نسل موش هاست. افرادی که منازلشان در اطراف این رودخانه قرار دارد، شاهد ورود موش به داخل خانه هایشان هستند، از کجا معلوم این موش ها در خانه های آنها زاد و ولد نکرده باشد.

برای بررسی بیشتر معضل موش های اراک به سراغ مدیر امور شهری شهرداری اراک رفتیم.

«مراد علی عباسی» در پاسخ به این معضل می گوید: شهرداری در راستای وظایفی که بر عهده داشته، اقدامات خوبی انجام داده است.

مدیر امور شهری شهرداری اراک اظهار می دارد، این موش ها که غیربومی هستند از حالت موش های خانگی خارج شده و باید گفت علت حضور این جانوران متفاوت است، ممکن است موش ها با ورود انواع کالاها از طریق بنادر به کشور ورود پیدا کرده باشند. وی افزود: این جانوران موذی به دلیل مساعد بودن شرایط زندگیشان زاد و ولد بالایی دارند. از سال های گذشته، مبارزه با این جانوران موذی از جمله اقدامات مهم شهرداری بوده است. وی می افزاید: در این راستا از انواع سموم جهت از بین بردن آنها استفاده شد. انتخاب و تهیه این سموم با ایجاد هماهنگی با مرکز بهداشت شهرستان و دانشگاه علوم پزشکی انجام شده که به صورت طعمه گذاری در سطح شهر در تمام فصول سال به صورت جامع و گسترده انجام شده است.

عباسی با اشاره به هزینه بالای سموم تهیه شده گفت: سالیانه تهیه این سموم هزینه های بسیاری برای شهرداری دارد، اما با این وجود و با توجه به آموزش راه های مبارزه به پرسنل، طعمه گذاری انجام می شود. شهرداری تعدادی از سموم را نیز به صورت بسته بندی در اختیار افراد متقاضی قرار می دهد.

وی در ادامه گفت: در راستای مبارزه با این جانوران موذی نیز، اصلاح جداول، تبدیل جداول نهری به کانیو (کتابی) از سال های گذشته در دستور کار شهرداری قرار داشته است و در حال حاضر نیز با اعتباراتی هر چند محدود اما ناامن کردن شرایط زندگی این جانوران نیز همچنان در دستور کار قرار دارد.

وی خاطرنشان ساخت: در اراک انواع موش ها وجود دارد که می توان موش های راتوس، موش کور، موش جربیل، موش هامستر و… را از جمله نوع آنها دانست.

مدیر امور شهری شهرداری اراک گفت: شهرداری اراک پس از انعقاد قرارداد با دانشگاه علوم پزشکی تهران، در حال انجام تحقیقاتی است که این پژوهش با اهداف شناسایی انواع و اقسام موش ها، شرایط تولید مثل، شناسایی کشورهایی که سبب ورود آنها شده، راه های مبارزه و نهایتا تلفیقی از راه های مبارزه را که موفق واقع شود در دست دارد.

عباسی گفت: وضعیت فیزیکی اراک به گونه ای است که بستر تولیدمثل این جانواران فراهم شده است. وجود زمین های خالی و بدون حصار در شهر، فرسودگی ساختمان های اداری و منازل قدیمی در سطح شهر، وجود فضاهای بسیار بزرگ و انبارهای متروک در کارخانجات صنعتی، واردات اجناس و تجهیزات کارخانجات بزرگ صنعتی نزدیک به شهر، وجود سیلوهای غله در مرکز شهر، عبور خطوط راه آهن از بین منازل مسکونی و… از عواملی هستند که باعث ورود و حضور بیش از اندازه موش ها در شهر شده اند.
وی در ادامه اظهار داشت: متاسفانه در بسیاری از رستوران ها و غذاخوری ها شاهد هستیم که به وسیله آنها مانده غذا به راحتی در دسترس انواع و اقسام حیوانات موذی (موش، گربه و سگ) قرار می گیرد، وفور غذا و دسترسی آسان به مواد غذایی، شرایط زندگی این جانوران را مساعد کرده است. همچنین وجود بیش از اندازه این غذاها سبب شده تا این جانوران به سمت طعمه ها نروند و شهرداری نیز مجبور شود ترکیباتی به سموم تهیه شده بیفزاید، که این جانوران را جذب کند، این عمل نیز هزینه های بسیاری به همراه دارد.

وی تصریح کرد: مسئولان و مردم و صاحبان کارخانه ها باید در این زمینه تلاش و همکاری کنند و در جهت جلوگیری از اسراف و اصلاح وضعیت ساختمان ها سبب ناامن شدن شرایط تولید مثل و زندگی این جانوران شوند که امیدواریم در این شرایط نتیجه های خوبی به دست آ‌ید.

***

مسئله موش ها به عنوان مشکل شهرهای مدرن امروز مطرح شده است.
مسئله ای که شاید به چشم نیاید اما در شهری مانند اراک در آینده ای نه چندان دورمی تواند مشکل ساز شود و ازیاد آنها شهروندان اراکی را با محیطی نه چندان زیبا مواجه خواهد ساخت.

طبق قانون، تامین نیازهای اساسی از جمله بهداشت هر شهر به عهده دولت است. پس باید از نمایندگان دولت در استان پرسید چقدر به این وظیفه خود عمل کرده اند!؟ 

هیچ نظری موجود نیست: