۱۳۸۸ اسفند ۶, پنجشنبه

مشکلات کهنه حاشيه نشيني و وجود بافت فرسوده شهري

تهیه کننده :زهرا نصيري – هفته نامه "نامه امیر" 

همواره يکي از موضوعات مورد بحث و تحليل کارشناسان و مسئولان بوده است که بارها انتقاداتي نسبت به بي‌توجهي مسئولان و مشكلات ساكنين اين مناطق در رسانه‌ها مطرح شده است اما با وجود هياهوها و وعده هاي متوليان در دوره هاي مختلف مديريت شهري نه تنها در عمل شاهد تحقق اين وعده‌ها و ساماندهي مشکلات اين مناطق نبوده ايم بلکه در بيان دلايل روند کند اجراي طرح هايي مانند بهسازي و نوسازي بافت هاي فرسوده شهري که به گفته متوليان امر بيش از 480 هکتار از محدوده شهري و معادل 26 درصد جمعيت ساکن شهر اراک را شامل مي شوند نيز اظهارات متفاوتي از زبان مسئولان شنيده مي شود.


از يک سو رئيس سازمان مسکن و شهرسازي استان در جمع خبرنگاران ، نبود متقاضي و عدم استقبال مردم را از دلايل کندي روند اجراي پروژه نوسازي بافت هاي فرسوده عنوان کرده و از اختصاص اعتبارات و تعيين سياستهاي تشويقي براي مشارکت مردم خبر مي دهد و از سوي ديگر به اذعان مديران شهري به دليل نبود بودجه و اعتبارات مورد نياز ، مشارکت مردم و سرمايه گذاران تنها راهکار سرعت بخشيدن به اين طرح بيان مي شود.

اين در حالي است که بحث انتشار اوراق مشارکت به عنوان يکي از راه حل هاي ممکن براي تأمين مالي پروژه نوسازي اين مناطق به ويژه در چند سال اخير مورد توجه قرار گرفته اما ظاهرا ً عدم پيگيري جدي متوليان ، نبود طرح توجيهي لازم در کنار سيکل اداري طولاني موجود براي صدور مجوز و انتشار اين اوراق مانع از تحقق اين طرح تا به امروز شده است و با وجود مصوبات شوراي دوره سوم در خصوص صدور مجوز فروش و انتشار اين اوراق تاکنون شاهد عملياتي شدن اين طرح نيز نبوده ايم .... (ادامه مطلب را با کلیک بر روی گزینه زیر بخوانید)
در اين ميان با وجود گذشت بيش از 2 سال از تشکيل سازمان بهسازي و نوسازي شهرداري اراک که با هدف ساماندهي و متمرکز نمودن برنامه هاي اجرايي در خصوص بافت هاي فرسوده مورد توجه و تصويب منتخبان مردم در شوراي دوره سوم قرار گرفت به اذعان رئيس اين سازمان جز شناسايي و انجام مطالعات در 8 منطقه شهري به عنوان بافت فرسوده و سکونت گاه هاي غير رسمي ، دستاوردي به همراه نداشته است.

امروز حاشيه هايي نام آشنا همچون فوتبال ، باغ خلج ، شهرك ابوالفضل و ... محروم از حداقل امکانات و زير ساخت هاي مورد نياز زندگي شهري سالهاست با يدک کشيدن نام سکونت گاه هاي غير رسمي يا بافت‌هاي فرسوده دور از نگاه مسولان به حال خود رها شده اند.

" سازمان نوسازي به تنهايي قادر به اجراي طرح نيست "

رئيس سازمان بهسازي و نوسازي شهرداري اراک با اشاره به شناسايي 8 نقطه به عنوان محدوده هاي مصوب بافت هاي فرسوده مي افزايد : مناطق بازار ، ادبجو ، انتهاي داوران ، رودکي ، فوتبال ، شهرک ابوالفضل ، 20 متري ميقان ، قنات ناصري و باغ خلج 8 نقطه بافت فرسوده هستند که مطالعات لازم براي اجراي طرح هاي نوسازي در بخشي از اين مناطق شامل رودکي ، داوران ، بازار و ادبجو به اتمام رسيده است.

محسن کمالي با بيان اينکه سازمان نوسازي به تنهايي قادر نيست کاري از پيش ببرد و دولت و وزارت کشور بايد حمايت هاي لازم را در تامين اعتبارات انجام دهند مي گويد: بدون تخصيص اعتبارات مورد نياز نمي توان اقدامات اجرايي و عملياتي براي نوسازي و بهسازي اين مناطق را آغاز کرد و بايد با همکاري بانک هاي عامل و تسريع در پرداخت تسهيلات 14 ميليون توماني در نظر گرفته شده براي هر طبقه سبب تشويق و مشارکت مردم شويم.
وي به ارائه درخواست فروش 20 ميليارد تومان اوراق مشارکت براي آغاز عمليات اجراي اين طرح با مجوز استانداري در مناطقي که مطالعات آنها به اتمام رسيده اشاره مي کند و مي افزايد : کليه نقشه هاي مربوط به محدوده بافت هاي فرسوده در خصوص صدور مجوز ساخت به مناطق مختلف شهرداري ابلاغ شده است ضمن اينکه طبق مصوبه کميسيون ماده 5، شهرداري در اين مناطق مجاز به صدور مجوز دو طبقه بيش از تراکم مجاز و صدور رايگان پروانه ساختماني مي باشد.

" طرح توجيهي و کارشناسي براي انتشار اوراق مشاركت وجود ندارد "

اما سرپرست شهرداري اراک نداشتن سند مالکيت و قولنامه اي بودن املاک واقع در بافت فرسوده را به عنوان مهمترين مشکل در اجراي اين طرح عنوان مي کند و مي گويد : اکثر املاک اين مناطق داراي پلاکهاي ثبتي ريزدانه و فاقد سند مالکيت هستند و اين موضوع از مهمترين مشکلات براي ساخت و ساز و استفاده از تسهيلات مي باشد که در ابتدا بايد راهکاري براي رفع اين مشکل مانند معرفي سند جايگزين به عنوان ضمانت اخذ تسهيلات اتخاذ شود.
ميري معتقد است انتشار و فروش اوراق بدون بررسي هاي کارشناسي لازم قطعاً شهرداري را با مشکل مواجه خواهد کرد  ضمن اينکه نبود طرح توجيهي و سيکل اداري طولاني صدور مجوز انتشار که بايد به تاييد وزارت کشور ، سازمان شهرداري ها و ساير مراجع مربوطه برسد باعث شده تاکنون بسياري از شهرداري هاي کشور موفق به انتشار اين اوراق نشوند.
وي استفاده از مشارکت بخش خصوصي و سرمايه گذاران را لازمه به نتيجه رسيدن طرح نوسازي بافت هاي فرسوده مي داند و مي گويد : بدون مشارکت مردم و بخش خصوصي نمي توان به نتايج قابل توجه اي در اين موضوع رسيد.

" صدور رايگان پروانه يا اعطاي مجوز تراکم اضافي مشکل بافت هاي فرسوده را حل نمي کند"

در اين ميان رئيس کميسيون نظارت شوراي شهر معتقد است سياستگذار و متولي اصلي نوسازي بافت‌هاي فرسوده مسولان دولتي و سازمانهايي نظير مسکن و شهرسازي هستند که به دليل بي‌توجهي ، عدم پيگيري و عزم و اراده جدي متوليان با وجود تاکيد و حساسيت شورا و شهرداري در عمل نتيجه اي حاصل نشده و حتي از نظر ظاهري شاهد تغيير محسوسي در اين مناطق نمي باشيم.

فريبا آباقري با تاکيد بر اينکه صدور رايگان پروانه ساختماني يا اعطاي سياستهاي تشويقي مانند تراکم مازاد دردي از مشکل بافت هاي فرسوده دوا نمي کند مي افزايد : بسياري از املاک واقع در مناطقي مانند باغ خلج ، چشمه موشک و ساير بافت هاي فرسوده اصلاً پروانه و يا ساير مجوزهاي ساخت و ساز را ندارند علاوه بر اينکه صاحبان اين املاک توانايي بازپرداخت تسهيلات و يا احداث واحد مسکوني جديد را ندارند بنابراين واگذاري زمين و احداث واحدهاي مسکوني رايگان دولتي بايد به عنوان راهکار حل اين مشکلات در دستور کار دولت قرار گيرد.

" هنوز زيرساخت‌هاي اوليه براي ساخت و ساز در بافت فرسوده فراهم نيست "

اما رئيس هيئت مديره انجمن انبوه‌سازان استان با بيان اينكه در خصوص بهسازي و نوسازي بافت‌هاي فرسوده هنوز قدم اصلي و اوليه برداشته نشده مي‌افزايد : مشكل اصلي در خصوص اين مناطق بحث تملك و واگذاري اراضي موجود براي انجام ساخت و ساز و مشاركت بخش خصوصي مي‌باشد .
اميري‌راد با اشاره به اينكه تاكنون برنامه‌اي جدي و عملياتي براي رفع اين مشكلات و ايجاد يرساخت هاي مورد نياز در اين مناطق از سوي متوليان اجرا نشده مي‌افزايد : متاسفانه سيكل اداري موجود براي دريافت مجوز و ساير مراحل ساخت و ساز در شهرداري بسيار زمان‌بر است و به طور مثال براي اجراي پروژه 360 واحدي در منطقه باغ‌خلج حدود يك سال درگير دريافت مجوز و پروانه ساختماني بوديم وي اتخاذ سياستهايي تشويقي نظير صدور رايگان پروانه يا اعطاي مجوز تراكم مازاد را براي مشاركت بخش خصوصي مؤثر مي‌داند و مي‌گويد : اگر چه سازمانهايي مانند شهرداري و شوراي شهر بارها قول حمايت و همكاري با سرمايه‌گذارن را داده‌اند اما در عمل هنوز مشكلات حقوقي و اوليه براي مشاركت و سرمايه‌گذاري در اين بخش حل نشده است .

به هر حال بهسازي بافت‌هاي فرسوده شهري نيز به مانند ساير مسائل و مشكلات حوزه شهري هر سال در آستانه هفته كاهش اثرات بلاياي طبيعي به بحث داغ ميان متوليان امر تبديل شده و در حالي همچنان شاهد تاكيد مسئولان بر لزوم اجراي اين طرح هستيم كه به گفته معاون وزير مسكن و شهرسازي تنها هفت درصد اهداف پيش‌بيني شده براي بازسازي بافت فرسوده در برنامه چهارم توسعه محقق شده است .

يک عضو شوراي شهر اراک نيز با بيان اينکه اجراي طرح هاي موردي براي اين مناطق ، مشکلي را برطرف نخواهد کرد مي افزايد : بايد با تشکيل 5 تيم عمراني قوي و بررسي هاي کارشناسي لازم نسبت به اجراي طرح هاي وسيع و احداث شهرک‌هاي مدرن با تاسيسات و امکانات مناسب شهري اقدام شود و در زمان بندي براي اجراي چند طرح چندين ساله ، هر شهرک را تکميل کنيم چرا که اکثر املاک اين مناطق داراي مشکلات مالکيتي و ثبتي و  فاقد ساختارهاي مناسب شهري مي باشند.

علي رجايي مي گويد : به طور مثال مي توان با تملک و احداث واحدهاي جديد در اراضي موجود در سطح شهر نظير 90 هکتاري ، 80 هکتاري ولي آباد و صالح آباد ، قنات ناصري و ... ساکنين بافت هاي فرسوده را در هر يک از اين شهرک هاي جديدالاحداث اسکان داد.

هیچ نظری موجود نیست: