۱۳۸۹ تیر ۱۶, چهارشنبه

با تعطيلی خطوط 4 و 5 ايرالكو/هزار نفر بيكار می شوند


هفته نامه «عطر یاس»: گروه اقتصاد و صنعت، زهره صادقی: كارگاه پخت آند در كارخانه آلومينيوم ايران تعطيل شد. كارگاه مذكور، يكي از بزرگترين واحدهاي پخت آند در خاورميانه است كه براساس اعتراضات سازمان حفاظت محيط زيست استان و طبق حكم دادستان اراك مبني بر آلايندگي محيط زيست از مدار خارج شد.

اين جريان در حالي رخ داد كه دهها نفر از كارگران با سابقه آلومينيوم در اين واحد مشغول به كار بودند اما طي هفته گذشته، دادستان اراك در نشست مطبوعاتي در جمع خبرنگاران از تعطيلي خط دوم پخت آند ايرالكو خبر داد و افزود: با اجراي اين حكم كه در امتداد تعطيلي خطوط ديگر كارخانه صورت مي گيرد، صدها نفر از كارگران ايرالكو، شغل خود را از دست خواهند داد ...

برخی مطالب این شماره «عطر یاس»

  
هفته نامه «عطر یاس»: گروه اقتصاد و صنعت، زهره صادقی: كارگاه پخت آند در كارخانه آلومينيوم ايران تعطيل شد. كارگاه مذكور، يكي از بزرگترين واحدهاي پخت آند در خاورميانه است كه براساس اعتراضات سازمان حفاظت محيط زيست استان و طبق حكم دادستان اراك مبني بر آلايندگي محيط زيست از مدار خارج شد. 

اين جريان در حالي رخ داد كه دهها نفر از كارگران با سابقه آلومينيوم در اين واحد مشغول به كار بودند اما طي هفته گذشته، دادستان اراك در نشست مطبوعاتي در جمع خبرنگاران از تعطيلي خط دوم پخت آند ايرالكو خبر داد و افزود: با اجراي اين حكم كه در امتداد تعطيلي خطوط ديگر كارخانه صورت مي گيرد، صدها نفر از كارگران ايرالكو، شغل خود را از دست خواهند داد.

دادستان اراك همچنين بر تعطيلي خط 3 ايرالكو تا پايان شهريور ماه تاكيد داشت و اظهار داشت: تا پايان شهريور ماه سال جاري خط 3 اين كارخانه نيز از مدار بهره برداري خارج شده و خطوط 4 و 5 نيز تا پايان سال 89 تعطيل خواهد شد. با تعطيلي كارگاه پخت آند، ديگ هاي باقيمانده ديگر، عملا نمي توانند به فعاليت خود ادامه دهند.

طبق مصوبات سفرهاي اول و دوم دولت به استان مركزي، مقرر گرديد كه جهت جلوگيري از آلودگي هوا به راه اندازي هر چه سريعتر واحدهاي جديد آلومينيوم اهتمام شود و با راه اندازي واحد جديد 110 هزار تني آلومينيوم ايران، خطوط قديمي اين كارخانه برچيده شود و كارگاه هاي پخت آند نيز به شعاع مناسبي از محدوده شهر انتقال يابد.

اما آنچه در اين ميان حائز اهميت است و به عنوان دغدغه اي مهم، مسئولان را در بلاتكليفي فرو برده است به خطر افتادن امنيت شغلي طيف قابل توجهي از نيروهاي انساني و كارگران كارخانه‌‌‌ آلومينيوم مي باشد. البته پس از خصوصي شدن اين كارخانه، بارها و طي جلساتي با حضور مديران اين كارخانه، راهكارهايي جهت ايجاد فرصت هاي شغلي جديد و استفاده از ظرفيت هاي قانوني و بازنشستگي ارائه و تاكيد شد كه حفظ منابع طبيعي و زيست محيطي به عنوان يك اولويت است، اما بايد به گونه اي برنامه ريزي شود كه منجر به بيكاري قشر كارگر نگردد.

مدير روابط عمومي كارخانه‌ آلومينيوم ايران، ضمن تاييد اين موضوع كه خط 2 كارگاه پخت آند آلومينيوم طبق حكم دادستان تعطيل شده، اظهار داشت: برنامه مديران شركت بدين ترتيب بود كه با راه اندازي فاز جديد آلومينيوم، خطوط قديمي از مدار خارج شوند، وي افزود: در همين راستا مسئولان استاني مديران كارخانه آلومينيوم را موظف كردند احداث فاز جديد را كه سال هاي گذشته حدود 400 ميليارد تومان هزينه داشت را‌ از طريق اعتبارات و منابع داخلي شركت تامين كنند كه اجراي اين امر در سال هاي 82 و 83 براي كارخانه آلومينيوم غيرممكن بود؛ چرا كه شمش آلومينيوم با نازلترين قيمت، خريد و فروش مي شد، بنابراين احداث فاز جديد به تاخير افتاد.

«محمد گودرزي» افزود: اما طي سال هاي 85 و 86 وضعيت كارخانه به لحاظ افزايش قيمت شمش آلومينيوم مطلوب شد و مقرر شد فاز جديد آلومينيوم با 36 هزار تن ظرفيت و برخورداري از تكنولوژي روز دنيا احداث شود و هزينه احداث آن كه حدود 300 ميليون دلار بود، از طريق مطالبات شركت از كارخانه آلومينيوم المهدي و وامي كه از يك شركت چيني در ازاي تامين تجهيزات موردنياز آن دريافت گرديد، تامين شد.

وي ادامه داد: در سال 87 و 88 ديگر هيچگونه قراردادي با شركت چيني مذكور منعقد نشد و كارخانه آلومينيوم ايران با ظرفيت 110 هزار تن به فعاليت ادامه داد. اما در اين ميان طبق اعلام دولت، ظرفيت توليد آلومينيوم در كشور 457 هزار تن اعلام شد، كه 147 هزار تن به كارخانه هرمزان و 110 هزار تن به المهدي اختصاص يافت و طبيعتا ظرفيت توليد آلومينيوم ايران، 200 هزار تن اعلام شد غافل از اينكه اين ميزان ظرفيت با محاسبه توليد خطوط قديم ايرالكو اراك صورت گرفته، در حالي كه طبق اخطارهاي زيست محيطي و مصوبات صورت گرفته، مقرر بود كه خطوط قديمي با راه اندازي خطوط جديد از مدار خارج شوند. اما همين امر سبب شد كه اين شركت ضمن بهره برداري از فاز جديد از خطوط قديم نيز جهت تامين ظرفيت توليد استفاده نمايد.

مدير روابط عمومي كارخانه آلومينيوم ايران تصريح كرد: در حال حاضر خط جديد آلومينيوم با ظرفيت 110هزار تن و اشتغال 500 نفر از سال 86 تاكنون فعاليت مي كند و متقابلا خطوط قديم به تدريج از مدار خارج شده كه خط اول آن در سال 84 با حكم دادستان تعطيل شد. همچنين بيش از نيمي از خط 2 نيز كه شامل 80 ديگ مي باشد در سال 88 تعطيل و 60 ديگ باقيمانده خط 2 نيز در تاريخ 31 خرداد ماه سال جاري از مدار خارج شد. يعني عملا خط 2 پخت آند با حدود 300 پرسنل تعطيل شد و به طور كلي با احتساب پرسنل خط يك بيش از 600 نفر در خطر بيكاري قرار گرفتند.

وي افزود: با وجود شرايط مذكور،سياست مديرعامل كارخانه مبني بر عدم اخراج نيروهاي كارگري از شركت سبب شد كه اين افراد در خطوط ديگر و فاز جديد كارخانه مشغول به كار شوند. اما با تعطيلي خط 3 كه طبق حكم دادستاني تا پايان شهريور ماه صورت خواهد گرفت و همچنين خطوط 4 و 5 نيز كه تا پايان بهمن ماه از مدار خارج خواهند شد، حجم قابل توجهي از كارگران كارخانه يعني بيش از يك هزار نفر بيكار خواهند شد. گودرزي بيان داشت: متاسفانه اجراي قانون در خصوص آلومينيوم يك طرفه است چرا كه طبق قانون و حكم دادستاني، ديگ هاي آلاينده و خطوط قديمي كارخانه مي بايست تعطيل شوند اما مديرعامل شركت حق اخراج كارگران بيكار شده را ندارد. اين موضوع به عنوان معضلي جدي در ايرالكو مطرح است.

وي خاطرنشان ساخت: اخيرا به دليل وجود نيروهاي مازاد در كارخانه، حدود 20 نفر از پرسنل حكم اخراج گرفتند، ولي با مراجعه به اداره كار مجددا حكم بازگشت به كار آنها ابلاغ شد. اين جريان نشان دهنده آن است كه نگاه منطقي و كارشناسانه صنعت آلومينيوم وجود ندارد، چرا كه كارگاه تعطيل مي شود، ولي اجازه اخراج كارگر بيكار وجود ندارد و به اين ترتيب كارخانه متحمل پرداخت حقوق پرسنل بيكار مي گردد. در حالي كه سازمان تامين اجتماعي مي بايست مسئوليت پرداخت حقوق كارگران را متقبل شود. وي افزود: كارخانه آلومينيوم ماهيانه 16 ميليارد تومان هزينه صرف پرداخت حقوق پرسنل، ماليات اداره دارايي، برق، آب، گاز و... مي كند بنابراين با وجود چنين وضعيتي اگر تعطيلي خطوط، ادامه دار باشد كارخانه هيچ راهي جز اخراج كارگران ندارد.

گودرزي در اعتراض به تعطيلي كارگاه پخت آند گفت: با وجود اينكه بخشي از آند موردنياز، توسط خطوط كارخانه توليد مي شود، در كارگاه احياي فاز جديد آلومينيوم، سالانه 20 ميليارد تومان ما به التفاوت آند مصرفي كارگاه احيا مي باشد كه وارداتي است و اگر تعطيلي كارگاه ها و خطوط پخت آند بدون در نظر گرفتن برنامه زمانبندي جهت تكميل فاز جديد، ادامه يابد، كارخانه به لحاظ اقتصادي دچار شرايط بحراني خواهد شد.

گودرزي در ادامه افزود: البته مديريت كارخانه، چندان تاكيدي بر ادامه فعاليت خطوط قديم ندارد چرا كه علاوه بر مصرف بالاي مواد اوليه، راندمان آنها نيز نسبت به فاز جديد پايين بوده و نيروي انساني بيشتري را نيز به واسطه مكانيزه نبودن نياز دارد. اما خروج آنها از مدار فعاليت مستلزم تكميل فاز جديد است و تكميل فاز جديد نيز مستلزم تامين اعتبارات لازم و اعطاي تسهيلات مي باشد. امري كه توسط مسئولان كمتر به آن پرداخته مي شود.

وي گفت: همچنين حفظ نيروي انساني شركت كه با 18 سال سابقه فعاليت به واسطه تعطيلي خطوط بيكار مي شود، به عنوان يك سياست در كارخانه مطرح است و تلاش ما بر اين است كه نيروهاي سابقه دار شركت به هر نحوي به مرحله بازنشستگي برسند، مابقي افراد نيز در فاز جديد كه به صورت مكانيزاسيون است، مشغول به كار شوند.

وي در خصوص وضعيت سهام شركت آلومينيوم اظهار داشت: در حال حاضر 24 درصد سهام شركت به موسسه مهر اقتصاد ايرانيان اختصاص دارد. 20 درصد به شركت توسعه صنعتي ايران، 30 درصد به سهام عدالت، 5/19 درصد به دولت، 5 درصد به سهام كارگري، نيم درصد به شركت پاكستاني و يك درصد نيز به اشخاص تعلق دارد. بنابراين چون موسسه مهر اقتصاد ايرانيان بيشترين ميزان سهام را دارا بوده و داراي 3 نفر هيات مديره كه طرفين آن دولت و سهام عدالت مي باشد، تصميم گيري نهايي در خصوص وضعيت كارخانه با اين موسسه است.

گودرزي خاطرنشان ساخت: در خصوص وضعيت ايرالكو، ابتدا حكم توسط دادستان اراك صادر و سپس مصوبه وارد شوراي تامين شده است كه اين امر قانوني نيست. از سوي ديگر دو نماينده اراك يكي موافق تعطيلي خطوط قديم بوده و ديگري مخالف است كه در اين ميان، مردم متضرر اصلي كش و قوس اين دو نماينده هستند. البته به نظر مي رسد در حل اين مشكلات مديريت ارشد استان مي تواند تاثيرگذار باشد.

اما استاندار مركزي ضمن تاكيد بر اين مطلب كه در خصوص وضعيت ايرالكو هيچ كارگري اخراج نخواهد شد، گفت: تعطيلي خطوط قديم ايرالكو جزء مصوبات دولت است، اما تلاش بر اين است كه تعطيلي خطوط قديم توام با تكميل فاز جديد صورت گيرد و هيچ نيرويي بيكار نشود.

«علي اكبر شعباني فرد» تصريح كرد: ما نيز همچون سايرين نگران بيكاري كارگران ايرالكو هستيم، از اين رو برنامه اي اتخاذ شده كه 800 نفر از نيروها كه فعاليت آنها به اتمام رسيده بازنشسته مي شوند و بخشي ديگر نيز در فاز جديد مشغول به كار خواهند شد. وي افزود: از سوي ديگر اگر چه فاز جديد به دليل كمبود اعتبارات تاكنون تكميل نشده ولي سعي بر اين است كه با حفظ همين ميزان سرمايه گذاري، احداث فاز جديد تكميل شود.

شعباني فرد در پايان تصريح كرد: طبق برنامه اي كه اتخاذ كرده ايم، كارخانه پخت آند فاز جديد كه 8 سال در بلاتكليفي به سر مي برد بايد طي مدت زمان 2 سال با تامين اعتبارات موردنياز آن از طريق موسسه مهر ايرانيان، راه اندازي شود.

***
به نظر مي رسد استان مركزي در آستانه بحران كارگري ديگري به سر مي برد. بيكاري بيش از هزار نفر از پرسنل ايرالكو مسئله اي جدي در استان صنعتي مركزي است كه مسئولان بايد آن را به عنوان يك چالش در زمستان پيش رو داشته باشند. 

هیچ نظری موجود نیست: